Sint Anna ter Muiden
Sint Anna ter Muiden een stad?
Ja, het heeft wel degelijk stadsrechten en concurreert met Staverden, Bronkhorst en Eembrugge om de titel kleinste stadje van Nederland. Mude zoals Sint Anna ter Muiden eerst heette kreeg stadsrechten in 1242 en is daarmee ouder dan Sluis.
De onstaansgeschiedenis van St. Anna ter Muiden start in het begin van de 12e eeuw. Een zware storm en stormvloed teisterde de kust. Toen de zee terugtrok, ontstond er een natuurlijke geul, het Zwin. De nieuw gevormde zeearm was één van belangrijkste handelswegen van West-Europa. Aan de linkeroever van het Zwin ontstonden nederzettingen, o.a.: Mude (St. Anna ter Muiden), Hoeke en Damme. Als enige stad aan de rechteroever ontwikkelde zich Lamminsvliet (Sluis).
Vanaf de 14e eeuw nam de verzanding erg toe, eerst werd Brugge onbereikbaar, daarna Damme. De havenfuncties werden overgenomen door St. Anna ter Muiden en Sluis. Door de vele inpolderingen werd de zeearm definitief afgesloten van de zee.
De Kerk van St. Anna ter Muiden.
Je ziet hem al van verre staan. De zware vierkante toren van St. Anna ter Muiden. De toren is een overblijfsel van een 14de eeuws gotische kruiskerk. Aan de sporen in de vier zijmuren kan men afleiden dat de toren was ingebouwd tussen het koor, het schip van de kerk en twee dwarsbeuken. De hoogte toont aan hoe imposant het gebouw vroeger geweest moet zijn.
In de Tachtigjarige Oorlog werd het kerkgebouw verwoest. In 1653 werd het huidige Nederlands Hervormde kerkje aan de zuidzijde tegen de stompe toren aangebouwd. Men vermoedt dat de toren van de kerk vroeger dienst deed als vuurtoren toen het stadje in de 14e eeuw nog een haven had en het Zwin druk bevaren werd.
Het huidige (kleine) kerkje dateert uit 1653. Bij de kerk is ook een kerkhof. Aan de zuidkant werden de goede en gedoopte mensen begraven, aan de noordkant de slechte en ongedoopten. Naast het kerkpad begroef men ongedoopte baby's die in het kraambed gestorven waren. Men dacht dat als zwangere vrouwen over het pad liepen, de ziel van de dode baby zich zou nestelen in de buik van de vrouw. Zo had het de kans opnieuw geboren en gedoopt te worden.
Het markplein van St. Anna ter Muiden
Het middelpunt van St. Anna ter Muiden is het unieke Markplein wat in zijn geheel onder monumentale zorg staat. De gerestaureerde huizen stammen uit de late 17e en 18e eeuw. In het midden van het Marktplein staat de monumentale waterpomp.
De waterpomp (1789) heeft op de voorzijde het wapen van St. Anna ter Muiden. Het schild in het wapen heeft te maken met de scheepvaart, het anker staat voor ankerplaats aan zee. De roofvogel (griffioen) is een symbolische voorstelling om de onschendbaarheid van de rechten van de stad met kracht te handhaven.
Markplein 12 is het oude raadhuis (1650). Een raadhuis is een huis van de burgerij en daarom verschilt het nauwelijks met de andere woningen. Als teken van gezag heeft het raadhuis een dakruiter met luidklok en windvaan. Boven de ingang van het raadhuis hangt het wapen van St. Anna ter Muiden.